درس سیزدهم از فصل اول مهارت راهنمای عمومی گردشگری- قسمت دوم
استان قم
- فرش ابریشم دستبافت که خیلی نفیسه و از نظر رنگ و طرح طرفدار زیادی در داخل و خارج از کشور داره.
- سفال و سرامیک
- منبت کاری چوب که روی انواع میز و صندلی و صنایع چوبی کنده کاری میشه. در زمینه این صنعت در قم استادکاران ماهری وجود داره.
- سوهان که از آرد، جوانه گندک، شکر، روغن، پسته، بادام، هل و زعفران تهیه میشه.
استان کرمان
- انواع خشکبار مثل پسته، خرما، قوتو(قاووت)، کماچ، سمنو، کلمپه، مسقطی که در سیرجان تولید میشه، سوهان که مال زرنده.
- قیمت و تنوع صنایع دستی در این استان خیلی خوبه و میتونه نیازهای مسافرین رو برآورده کنه. مثل پته دوزی که یک نوع سوزن دوزیه که در کرمان رواج داره، گلیم، شریکی پیچ، قلم زنی، ظروف مسی
- زیره که در خارج هم طالب زیاد داره و حتی در شعر و ادبیات و ضرب المثل ها هم در موردش صحبت شده.
- قالی کرمان که طرح و بافت منحصر به فردی داره.
استان کرمانشاه
- نمدمالی در مناطق شهری و روستایی شهرهای قصرشیرین، اسلام آباد غرب، سر پل ذهاب رایجه.
- گیوه کشی در شهرها رایجه و گیوه های منطقه به سبکی، راحتی، خنکی، مقاومت و ارزانی معروفه.
- گلیم بافی در هرسین
- خوراکیهایی مثل روغن کرمانشاهی، شیرینی کاک و نان برنجی
استان کهکیلویه و بویراحمد
- قالی، گبه ، گلیم جاجیم و خورجین دست بافته های این استانه که رنگهای شاد و طرحهای الهام گرفته از طبیعت داره.
- انواع محصولات کشاورزی مثل گردو، عسل، روغن محلی، لبنیات، سیب و انگور
استان گلستان
- قالی ترکمنی که در ایران بی نظیره و به انواع قالی، قالیچه، پشتی بافته میشه.
- سایر صنایع دستی مثل گلیم، نمد، گلدوزی، سوزن دوزی، ابریشم دوزی، زیورآلات ترکمنی، ساخت آلات موسیقی، سبدبافی، ریسندگی و بافندگی الیاف، پارچه بافی، تولید وسایل چوبی و شال و روسری ترکمنی
- خاویار
استان گیلان
صنایع دستی روستایی در هر منطقه متناسب با امکانات محیط جغرافیایی و فرهنگ رشد کرده. در استان گیلان صنایع محلی به این شرحه:
- سفالگری در املش
- شال بافی تالش ها و گالش ها
- چارق دوزی در ماسوله
- سایر صنایع مثل حصیربافی، بامبوبافی، قالی، گلیم بافی، قلاب دوزی
- صنایع چوبی مثل ساخت صندوقهای مخصوصی به نام بولاکی
- خوردنی ها مثل کلوچه لاهیجان و فومن، زیتون رودبار، برنج آستانه اشرفیه و چای لاهیجان
استان لرستان
در لرستان ترکیب جمعیتی شهری، روستایی و عشایری داریم و هر کدوم صنایع دستی خاص خودشون رو دارن پس از این نظر بسیار متنوعه.
- صنایع دستی عشایری و روستایی مثل سیاه چادر، قالی، گلیم، چیت، جاجیم و رنگرزی که بیشتر برای مصرف داخلی تولید میشه.
- صنایع دستی شهری مثل خراطی، ورشوسازی، نمدبافی، قالی بافی و گلیم بافی
- عسل لرستان که مرغوبه و ارزش غذایی بالایی داره.
استان مازندر��ن
- صنایع دستی مثل گلیم بافی، جاجیم بافی، ظروف سفالی، مجسمه های چوبی، نمدبافی که اکثراً در نواحی کوهستانی استان تولید و به سراسر منطقه و کشور عرضه میشه. از اینها محصوصلات چوبی و نمد و سفال شهرت بیشتری داره.
- مواد خوردنی مثل برنج؛ مرکبات، مرباها، ترشیجات
استان همدان
- صنایع دستی چرمی مثل کیف، کمربند و کفش که در شهر همدان ساخته میشه و مشهوره.
- گیوه بافی، گیوه نوعی کفش نرم، سبک، مقاوم، خنک، ارزان قیمته که رویه اش از نخ پنبه تابیده و زیره اش از چرم درست میشه.
- شهر تویسرکان یکی از مراکز تولید گردوئه.
- سفالگری و سرامیک سازی در لالجین رونق زیادی داره.
استان هرمزگان
- سبدبافی و حصیربافی در میناب و بشاگرد
- گلابتون دوزی که در مناطق مختلف اسامی خاصی داره مثل زردوزی، کم دوزی، کمه دوزی، کماندوزی، برودری دوزی. این نوع دوزندگی جنبه تزئینی داره و رشته های باریک سیم و زر در اون به کار میره. در اطراف بندر لنگه، بندرعباس و میناب رواج داره.
- سوزن دوزی که در بشاگرد رایجه و به دلیل نزدیکی به استان سیستان و بلوچستان، شبیه سوزن دوزیهای اون استانه.
- بافت شیریکی پیچ که شبیه قالیه و طرح و نقش خیلی متنوعی داره و هر کدوم از ایلها از طرحهای خاص خودشون استفاده میکنن.
- صنایع دستی دریایی که از پوسته های صدف برای ساختن وسایل و اشیای تزئینی استفاده میشه.
- مواد غذایی مثل محصولات دریایی، خرما و مرکبات
استان یزد
- فرش بافی مهمترین صنعت دستی یزده.
- ترمه بافی که در یزد سابقه تاریخی داره. در ابتدا در انحصار زرتشتیان بوده و برای تهیه شلوارهای مخصوص مجالس جشن عروسی به کار میرفته. نقش ترمه شبیه جقه، شاخ گوزن و گل محمدیه. ترمه پارچه ایه که تارهای اون از ابریشم و پودش از ابریشم، نخ و پشم رنگی است.
- بافت رویه گیوه که در روستاهای بهاباد، تفت و مهریز رواج داره و زنان در اوقات فراغت این کار رو انجام میدن یا به قول خودشون گیوه میچینند. این کار با استفاده از سوزن و نخ پنبه ای انجام میشه.
- زیلوبافی
- سفال و سرامیک که در شهر قدیمی میبد رواج داره و نقشهای اصیل مرغ و ماهی و خورشید خانم استفاده میشه.
- خوردنیهایی مثل شیرینیجات معروف یزد از قبیل باقلوا، قطاب، زولبیا، پشمک، لوز بیدمشک، حاجی بادام، سوهان، حلوا ارده و لوز پسته. عرقیات سنتی یزد هم معروفه.