درس چهارم از فصل 3 مهارت راهنمای عمومی گردشگری

در این درس با سایر اقوام ایرانی آشنا میشیم.

قوم بلوچ

بلوچستان سرزمینی وسیعه که در جنوب شرق ایران؛ غرب پاکستان و جنوب شرقی ایران قرار داره.

بلوچها مسلمان و اهل سنت هستن. زبانشون فارسی و متعلق به پهلوی میانه ست و به فارسی باستانی شباهت داره. بیش از صد طایفه هستن که لهجه هر کدوم با دیگری فرق داره. هر طایفه از تعداد زیادی تیره تشکیل شده. هر تیره یک ریش سفید و یک کدخدا داره که بزرگان تیره هستن و این سیستم هنوز برقراره و نقش مهمی در روابط اجتماعی داره.

بلوچها مردمی آزاده، جنگجو، دلیر، مهمان نواز، دیندار، راستگو، زحمتکش و به دلیل ��رایط محیطی خیلی مقاوم و صبور هستن.

پوشاکشون لباس قدیمی فلات ایران مخصوصاً اقوام پارتی (اشکانیان) هستند. به علت گرمای زیاد لباس مردان رنگ روشنه و عمامه ای دور سر میپیچن و شال یا لنگی روی شونه میندازن.

پوشاک زنان شبیه کشورهای پاکستان و هندوستان و دارای سوزن دوزی و گلدوزیهای شگفت انگیزه.

 قوم ترک

آذریها اکثرا در استانهای آذربایجان شرقی و غربی و اردبیل زندگی میکنن. بزرگترین اقلیت ایران هستن و 25% از ملت ایران روتشکیل میدن. آذریها به هویت ایرانی خودشون تاکید دارن، مسلمان، شیعه و ترک زبان هستن.

ترکها اکثراً مردمی قدبلند و نیرومند هستن.

ترکها به دو دسته شرقی و غربی تقسیم میشن. غربیها ساکن ترکیه و شمال غربی ایران هستند. شرقیها مردم ترک اسیای مرکزی هستند.

ترکها در دوره اسلامی حکومت را در دست گرفتند. غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان ترک بودن.

آذربایجان منطقه ای غنی و باروره و محصولات کشاورزی خوبی داره. همینطور منطقه ای صنعتیه و کارخانجات ماشین سازی و صنایع سنگین در اونجا واقع شده.

قوم ترکمن

ترکمنهای ایران ساکن جنوب شرقی دریای خزر، ترکمن صحرا، اطراف رودهای اترک و گرگان رود هستن.

اکثرا مسلمان، سنی حنفی هستن.

زبان ترکمنی زیرمجموعه حد واسط زبانهای غربی مثل ترکی استانبولی، ترکی آذری، همراه با زیرمجموعه های شرقی مثل ترکی قزاقی، ازبکی و قرقیزی محسوب میشه.

ترکمنها مراسم دست نخورده ای دارن منجمله مراسم عروسی که 3 تا 4 روز طول میکشه. مراحل این عروسی عبارتند از:

- قودا بولماق

- پذیرایی

- مصائب یا همون مصاحب

- عروس کشی

- اوجه

- اللش درمه

- قایتاریق

اعیاد مذهبی بین ترکمنها با آداب خاص جشن گرفته میشه.

جشن آق آش که هر زن یا مردی به سن 63 سالگی یعنی سن پیامبر برسه، براش برگزار میشه.

جشن عید قربان از سه روز جلوتر شروع میشه و شامل مراسم گرگون، فوفن، قربان شوراست. در روز اول خانه تکانی و نظافت میکنن، روز دوم شیرینی پخش میکنن و روز سوم با خوندن اشعاری به نام قربان شورا حمام میکنن. در روز عید قربان گاو یا گوسفند قربانی رو به هفت قسمت تقسیم میکنن که بهش اوله میگن و اون رو بین فقرا تقسیم میکنن.

جشن عید فطر هم با آداب خاص خودش برگزار میشه.

اسب و سوارکاری بین ترکمنها اهمیت خاصی داره. اسب اصیل ترکمن بهترین نژاد اسب در دنیاست. کورس بهاره اسبدوانی در گنبد کاووس یکی از جاذبه های توریستی محسوب میشه.

جهت اخذ دیپلم رسمی می توانید از مهارت های این رشته استفاده کنید.

مشاوره رایگان

قوم خزری

در گذشته به بخش کوهستانی دیلم میگفتن گیل، و مردم اون منطقه دیلمان گفته میشده. اهالی گیلان و مازندران که در جنوب دریای خزر زندگی میکنن، به زبانهای گیلکی و مازندارنی صحبت میکنن که لهجه های محلی زیادی داره.

اهالی کوههای اون منطقه خودشون رو گالش و زبانشون رو گِلِکی مینامن. این مردم در گذشته از نظر شیوه تولید به 3 دسته تقسیم میشدن:

- ساکنان جلگه ها که کارشون کشاورزی آبی و کاشت برنج و چای و باغ مرکبات بوده که گیله مرد یا گیل نامیده میشدن.

- ساکنان ارتفاعات که کارشون کشاورزی دیم گندم و جو بوده و کلایی نامیده میشدن.

- گالشها که دامدار و کوچ نشین بودن. در حال حاضر این دسته هم یکجانشین شدن.

لباس محلی گیلان خیلی زیباست و در المپیاد جهانی جزو 4 لباس منتخب دنیا شناخته شده.

لباس زن گیلک شامل روسری، سربند یا لچک، پیراهن یا جمه، جلیقه کت، الجاقبا، دامن، شلیته، شلوار و چادرکمره.

در گذشته گیلکها موقع عزاداری به جای لباس سیاه، لباسهای کهنه خودشون رو میپوشیدن.

از لباس سنتی تاریخی گیلان فقط کلاه نمدی و چوموش باقی مونده. یک کت پشمی با بافت خشن دارن به اسم چوخا یا چوخه. شلوارشون معمولی و پشمیه. مردها معمولا پیراهن بدون یقه‌ی قرمز به تن میکنن. شالی دور کمر میپیچن که از پارچه دستباف و با نقشهای هندسی رنگینه. این شال بیشتر در عروسیها استفاده میشه.

گالشها کلاه پوستی دارن و از شولا یعنی بالاپوش نمدی نیمه‌بلندی استفاده میکنن.

قوم فارس

تمام کسانی که اهل ایران هستن و به فارسی حرف میزنن، قوم فارس گفته میشن که از اقوام پارسه هستن مثل هخامنشیان و ساسانیان.

این منطقه از یازده قرن قبل از میلاد مسیح محل سکونت افراد شجاع و رشید طوایف آریایی بوده که به خودشون و منطقه‌شون پارس میگفتن. در این منطقه آثار باستانی سه هزار ساله وجود داره.

زبان فارسی فعلی دنباله‌ی فارسی میانه یا پهلوی و فارسی باستانه. بعد از اسلام که در تمام زمینه های اجتماعی تاثیر گذاشته، فارسی با خط عربی نوشته شده ولی قبل از اون با خط پهلوی نوشته میشده.