بازشو یا درگاه در دیوار

بازشو چیست؟

بوسیلِۀ ایجاد دیوارها می توانیم فضاهای محصوری را به وجود آوریم. اما فضاهای محصور نیازمند به ارتباط با همدیگر و یا با خارج می باشند.به این منظور، بازشوها را در دیوار به وجود می آورند. به کمک ایجاد درگاه در دیوار ارتباط بین فضاهای مختلف را با هم بر قرار می کنند.

نعل درگاه لغاز و سایه بان:

یک دیوار که با مصالح بنایی ساخته شده است در نظر بگیرید. اجزاء این دیوار هر یک نیروی وزن خود را به صورت قائم به جزء پایینتر منتقل می کند. فرض کنید بخواهیم سوراخی در این دیوار ایجاد کنیم و به وسیله یک کلنگ شروع به کار کرده در داخل یک مربع، دیوار را تخریب نماییم آیا فکر نمی کنید که آجرهای بالای بازشو به علت آن که نمی توانند وزن خود را به آجر پایینتر منتقل کنند شروع به ریزش خواهند کرد؟ تجربه نشان می دهد که کلیه آجرهایی که درون یک مثلث متساوی الاضلاعی که قاعدۀ آن خط بالای درگاهی و با آن خط زاویه 60 درجه می سازند، فرو خواهند ریخت. زاویه 60 به علت پیوند بین آجرها به وجود می آید، چرا که اگر درز عمودی آجرها بر روی هم منطبق باشد، کلیه آجرهای بازشو فرو خواهند ریخت.

نقش نعل درگاه در بالای بازشو تحمل بار وزن آجرهای مثلث یاد شده و انتقال آن به دیوار دو سمت باز شو می باشد.

انواع نعل درگاه: با توجه به این تعریف که برای ایستایی آجر چینی بالای در و پنجره، و انتقال بار آن به دیوارهای طرفین در یا پنجره، از نعل درگاه استفاده می کنیم، واضح است که نعل درگاه می تواند از مصالح مختلفی مانند چوب، تیرآهن، بتن، آجر یا سنگ ساختمان شود.

در زیر انواع نعل درگاهها از نظر مصالح توضیح داده شده اند:

نعل درگاه چوبی:

در قدیم آجر چینی دیوار بالای باز شو، بر روی نعل درگاه چوبی کاری معمول بود. امروزه کمتر از نعل درگاه چوبی استفاده می شود. زیرا چوب در طول آتش سوزی به سرعت آسیب می بیند و سبب فروریزی دیوار بالای خود می شود. به علاوه همین واقعه نیز می تواند به دلیل پوسیدگی چوب روی دهد.

نعل درگاههای چوبی را از کنار هم قرار دادن چند چوب چهار تراش تشکیل می شود. سپس روی آن را با ملات گچ پر می کنند. چون نعل درگاه چوبی تاب تحمل نیروی زیادی ندارد، سپس از این دیوار به عنوان قالب استفاده می کنند و یک قوس آجری بر روی آن می سازند بدین ترتیب بار دیوار اصلی بازشو به قوس آجری و سپس به لغازها منتقل می گردد. نعل درگاه چوبی فقط تحمل بار وزن دیوار نیم دایره را خواهد کرد.

نعل درگاه بتنی:

نعل درگاههای بتنی نسبتا بسیار رایج هستند. برای مسلح کردن آنها از میلگردهای فولادی استفاده می شود. با توجه به فرم پذیری، بتن مصالح بسیار مناسبی برای ساختن نعل درگاه می باشد. بتن تازه را به راحتی می توان در قالبها ریخت و پس از خودگیری و سخت شدن مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. تیر بتنی به عنوان نعل درگاه فاقد مقاومت کششی است و به همین دلیل نیاز به آرماتورگذاری در داخل آن است.

تصور کنید که نعل درگاه لاستیکی خم خواهد شد. در صورتی که یک قطعه لاستیکی به عنوان نعل درگاه مورد استفاده قرار گیرد و سپس بارگذاری شود. سطح فوقانی آن فشرده و سطح تحتانی آن تا حد قابل توجهی کشیده می شود. البته نعل درگاه بتنی در زیر وزن آجر چینی بالای خود به اندازه لاستیک خم نخواهد شد، اما بتن هم بر اثر وارد آمدن نیز مقداری تغییر شکل می دهد و سطح فوقانی آن فشرده می شود. بتن دارای مقاومت فشاری زیاد و مقاومت کششی اندکی است. جهت ایجاد مقاومت کششی فولاد بسیار زیاد است. به همین دلیل میلگردهای فولادی به هنگام ریختن بتن تازه در قالب نعل درگاه، در قسمت زیرین کار، گذارده می شوند.

در این میلگردها نیز برای محافظت در برابر زنگ زدگی و آتش سوزی حداقل 35 میلیمتر پوشش بتنی دارند. دو انتهای میلگردها را باید با توجه به نوع آنها با زاویه 90 درجه به سمت بلا خم کرده یا به صورت قالب در آورد.

دلیل خم کردن و ا��تهای میلگردها به سمت بالا آن است که در زمان خم شدن نعل درگاه در زیربار،میلگردهای ساده چسبندگی خود را با بتن از دست ندهند. معمولا در ساختمانهای بنایی توصیه می شود که از نعل درگاه های بتنی به صورت پیش ساخته اجرا، و سپس در محل نصب شود.

نعل درگاه فلزی:

دراکثر دیوارهای باربر با مصالح بنایی از نعل درگاه پروفیل فولادی استفاده می شود. مزایای این نوع نعل درگاه در آن است که وزن نسبتا کمی دارد و کار با آن ساده است. ضمنا زمانی که در جای خود کار گذشته شد، کار را بدون تأخیر می توان ادامه داد.

در مورد نعل درگاه هایی که با تیرآهن اجرا می شوند، نکات زیر باید مورد توجه قرار گیرد: طول گیرداری تیرآهن در نعل درگاه نباید از 25 سانتیمتر کمتر باشد و برای نصب آنها بهتر است زیر سری بتنی یا ورق آهن مورد استفاده قرار گیرد تا بار وارده به سطح بیشتری از آجر چینی در زیر تیرآهن را متلاشی خواهد کرد.

کف سازی چیست؟

اصولا به هر گونه عملیات ساختمانی که بر روی سطح زمین طبیعی و یا سقف طبقه انجام شود، تا کاربری و عملگرد فضا را ممکن سازد، اصطلاحا «کف سازی» می گویند. با توجه به این تعریف متوجه خواهیم شد، که برای آن که هر فضایی کارایی لازم را داشته باشد نیاز به کف سازی مخصوص آن مکان خواهد بود. بنابراین انتخاب نوع کف سازی بستگی به دو عامل: محل قرار گیری و عملکرد آن مکان دارد.

کف سازی، بخش مهم و تعیین کننده ای در سا ختمان و حتی خارج از آن می باشد. چرا که این عنصر ساختمانی نه تنها شامل فضاهای داخلی یک ساختمان مانند اتاقها، راهروها، سرویسهای بهداشتی و مثلا آشپزخانه و حتی تراس  می شود، بلکه کف سازی حیاط، پیادروها و حتی زمینهای ورزشی نیز از این حیطه خارج نمی شوند.

 

میتوانید برای دریافت اطلاعات بیشتر جهت اخذ دیپلم نقشه کشی (معماری) به صفحه دیپلم نقشه کشی مراجعه کنید.