تعریف فاضلاب:
آب های آلوده ناشی از فعالیت های انسانی را که باید دفع شود یا به عبارتی دیگر، آب های زائد را فاضلاب می نامند. فاضلاب ترکیبی از آب و مواد جامد است. آب موجود در فاضلاب در حدود 9/99 درصد وزن آن را تشکیل می دهد و فقط1/0 درصد آن مواد دیگر است.
مواد جامد فاضلاب از نظر فیزیکی شامل مواد معلق و مواد محاوا است و از نظر شیمیایی به دو دسته مواد آلی و مواد معدنی تقسیم می شوند. علاوه بر مواد خارجی آلی و معدنی، فاضلاب دارای موجودات ذره بینی ( میکروب ها، ویروس ها و باکتری ها) نیز هست.
از خصوصیات فیزیکی فاضلاب می توان به درجه حرارت، رنگ و بوی فاضلاب اشاره کرد. مهم ترین خصوصیات شیمیایی فاضلاب عبارتند از: مواد آلی و غیر آلی موجود در فاضلاب، درجه اسیدی فاضلاب(ph) و گاز های محلول در فاضلاب.
انواع فاضلاب:
فاضلاب ها بر حسب نوع پیدایش به سه گروه فاضلاب های خانگی، صنعتی و سطحی تقسیم می شوند.
فاضلاب خانگی:
پس از استفاده از حمام،دست شویی،توالت،ماشین لباس شویی و دیگر وسایل بهداشتی، فاضلابی تولید می شود که آن را فاضلاب خانگی می گویند. فاضلاب خانگی به دو دسته فاضلاب سنگین و فاضلاب سبک تقسیم می شود.
فاضلاب صنعتی:
آب های حاصل از بارندگی ها و شست و شوی معابر عمومی، فاضلاب های سطحی را تشکیل می دهند. این نوع فاضلاب نیز از مواد جامد و آب تشکیل شده اند و بیشترین قسمت مواد غذایی، شن، ماسه، ذرات گیاهی،مواد نفتی و... تشکیل می دهند.
ضرورت جمع آوری فاضلاب:
ورود میلیونی ها لیتر فاضلاب به رود خانه ها، دریاها و منابع آب زیر زمینی باعث آلودگی شدید و خطر ناک محیط زندگی انسان و سایر موجودات زنده می شود.
به منظور جلو گیری از انواع آلودگی ها،سیستم های جمع آوری فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد.
مهم ترین علل ضرورت جمع آوری و تصیفه فاضلاب عبارتست از:
بلا آمدن سطح آب های زیر زمینی، به علت اینکه میزان تخلیه فاضلاب در آب های زیر زمینی با میزان برداشت از آب های زیر زمینی متناسب نیست، به طوری که ممکن است فاضلاب دفع شده در نقاط مرتفع شهر در پایین ترین نقاط شهر به سطح زمین برسد.
الودگی آب های زیرزمینی به علت دفع فاضلاب به روش غیر بداشتی که مخاطرات بهداشتی زیادی را نیز به دنبال خواهد داشت.
الودگی خاک که در نتیجه، ترکیبات شیمیایی و عوامل بیولوژیکی از طریق زنجیره غذایی ( خاک به گیاه، گیاه به حیوان،حیوان به انسان و یا گیاه مستقیم به انسان) به بدن انسان وارد می شود.
صدمه به حیات آبزیان
عدم امکان استفاده مجدد از پس آب حاصل از نصفیه فاضلاب که باعث صرف هزینه های سنگین برای تأمین و انتقال آب می شود.
به منظور تحقق اصل پنجاهم قانون اساسی (در جمهوری اسلامی ایران حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل های بعد در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می شود و...)
در این بخش سیستم های جمع آوری و دفع فاضلاب های خانگی و آب های سطحی مورد برسی قرار می گیرد.
جمع آوری فاضلاب خانگی:
به منظور جلو گیری از آلودگی محیط زندگی و جمع آوری و هدایت فاضلاب ساختمان به محل دفع، نیاز به یک سیستم لوله کشی است. در طرح اسن سیستم باید کمترین طول لوله در نظر گرفته شود. همچنین تدابیری به منظور دفع سریع فاضلاب و جولو گیری از گرفتگی در مسیر فاضلاب پش بینی شود، از جمله می توان به استفاده از لوله هایی با قطر مناسب، شیب بندی مناسب لوله ها و استفاده از وصاله های 45 درجه (زانو،سه ره و...) اشاره کرد.
اجزای اصلی سیستم جمع آوری فاضلاب خانگی:
سیفون:
وسیله ای است که از یک طرف به وسیله بهداشتی و از طرف دیگر به شاخه افقی فاضلاب اتصال دارد. وجود آب در داخل سیفون باعث جلو گیری از عبور هوا و گاز درون شبکه به داخل ساختمان می شود.
لوله افقی فاضلاب:
از این لوله برای انتقال فاضلاب از سیفون به لوله قائم فاضلاب استفاده می شود.لوله قئم فاضلاب: فاضلاب از طریق لوله های افقی هر طبقه وارد لوله قائم شده به طرف پایین حرکت می کند.
لوله هواکش:
برای ایجاد ارتباط شبکه فاضلاب با جو و تخلیه گاز و هوای درون شبکه به بیرون می باشد و یکی از مهم ترین قسمت های شبکه لوله کشی فاضلاب است که تا روی بام امتداد می یابد.
دفع فاضلاب:
در ایران فاضلاب ساختمان ها به سه طریق دفع می گردد:
- تخلیه به داخل چاه
- تخلیه به سپتیک تانک
- هدایت به شبکه فاضلاب شهری
دفع فاضلاب در چاه:
در مواردی که مقدار فاضلاب کم و محدود به چند خانواده باشد و زمین در عمق های نسبتأ کم به لایه های آبرفتی نفوذپذیر برسد و سفره های آب زیرزمینی حداقل 3 تا 4 متر پایین تر از لایه های یاد شده قرار گرفته باشد و یا از این سفره ها هیچ گونه برداشتی برای مصارف بهداشتی و شرب نشود، روش استفاده از چاه فاضلاب، ساده ترین و ارزان ترین روش دفع فاضلاب است.
میتوانید برای دریافت اطلاعات بیشتر جهت اخذ دیپلم نقشه کشی (معماری) به صفحه دیپلم نقشه کشی مراجعه کنید.