پلان فونداسيون يكى از نقشه هاى سازه است كه در آن نوع، تعداد، ابعاد و موقعيت پى ها در زمين مشخص مى شود. در فصل دوم، با انواع فونداسيون آشنا شديد. در اين فصل با مراحل ترسيم پلان فونداسيون كلاف شده، نوارى و گسترده آشنا
مى شويد. در بين اين سه نوع، فونداسيون نوارى و بعد از آن فونداسيون گسترده بيشترين كاربرد را در ساختمان هاى مسكونى دارند. از آن جايى كه فونداسيون اولين عضو سازه اى در اجرا مى باشد، دقت در اجراى آن از اهميت بالايى برخوردار است.
مراحل ترسيم پلان فونداسيون كلاف شده لازم به ذكر است كه ابعاد و اندازه ى پى هاى منفرد و شناژها در فونداسيون، با در نظر گرفتن نوع سازه، بارهاى وارد بر ساختمان ، فاصله بين ستون ها، مقاومت و جنس زمين از طرف مهندس محاسب، تعيين مى گردد.
ترسيم پلان ستون گذارى
براى پلان مورد بحث، پلان ستون گذارى را ترسيم كنيد. جهت جلوگيرى از شلوغ شدن نقشه بهتر است خطوط آكس داخل پلان ترسيم نشوند. ستون ها را با علامت نشان دهيد.
محور بندى ستون ها
ستون هاى مجاور را با خط آكس به يكديگر وصل نماييد.
ترسيم شناژ
در اين مرحله فونداسيون هاى منفرد را با شناژ به هم وصل كنيد. عرض شناژ ها 60/0 متر در نظر گرفته شده است.
تصحيح اتصال پى و شناژ
اگر ارتفاع پى و شناژ با هم مساوى باشد بايد مرز ميان شناژ و پى، مطابق شكل زير پاك گردد. در اين نقشه ارتفاع پى 60/0 متر و ارتفاع شناژ40/0متر محاسبه شده است. بنابراين از نقشه مرحله قبل براى ادامه كار استفاده كنيد.
ترسیم بتن مگر
برای محافظتا ز بتن پی در مقابل عوامل خورنده در خاک و همچنین ایجاد سطحی صاف و تراز زیر پی، بعدا ز مرحله پ یکنی لای های به ضخامت 10 الی 15 سانت یمتر از بتن سبک )عیار 150 یا 100 کیلو گرم بر متر مکعب بتن( م یریزند. به این بتن، بتن مگر یا پاکیزگی گفته می شود. همچنین برای آسان شدن اجرای قال ببندی فونداسیو نها، عرض بتن مگر از هر طرف به اندازه 10 سانتی متر اضافه در نظر گرفته می شود. در این مرحله از ترسیمات باید بتن مگر کها زل به پی و شناژ ها حدود 10 سانت یمتر بزر گتر است، ترسیم گردد.
ترسيمات نهائى
در اين مرحله بايد فونداسيو نها را تيپ بندى نمود. پ ىها بر اساس ابعاد و موقعيت قرارگيرى آ نها از طرف مهندس محاسب،دست هبندى م ىشوند. براى تي پبندى پ ىها از حرف f استفاده م ىگردد. براى نشان دادن نوع تيپ آن نيز، عددى در كنار حرف f نوشته مى شود. لازم است كد ارتفاعي سطح روى فونداسيون ها نيز برروي پلان فونداسيون، مشخص شود. سپس فضاهاى خاكريزى شده را هاشور بزنيد.
مراحل ترسيم پلان فونداسيون نوارى
مرحله اول و دوم را مطابق ترسيم پلان فونداسيون كلاف شده طى نماييد.
ترسيم فونداسيون هاى نواری
در اين مرحله ستون ها را با پى نوارى به هم وصل كنيد. در اين پلان عرض پى ها طبق نظر مهندس محاسب 00/1 متر در نظرگرفته شده است.
پخ زدن گوشه ها
مطابق شكل زير مى توان با ايجاد پخ در محل تماس پى ها به يكديگر، مقاومت برشى در گوشه ها را افزايش داد
ترسيم بتن مگر
در اين مرحله از ترسيمات، بايد ابتدا بتن مگر را ترسيم كنيد، سپس فضاهاى خاكريزى شده را هاشور بزنيد.
مراحل ترسيم پلان فونداسيون گسترده
ابتدا مرحله اول را مطابق ترسيم پلان فونداسيون كلاف شده طى نماييد. فونداسيون گسترده به صورت صفحه اى در زير كليه ستون ها گسترده شده است. بنابراين معمولاً از سه طرف به لبه زمين محدود مى گردد و از طرف حياط با نظر مهندس محاسب ابعاد آن مشخص مى شود. در اين پلان بتن مگر ترسيم نمى گردد.